( بؤلوم- ١) 

12 مهر 1404

بیر نئچه  هفته قاباقدان بیز اوچ فیکیرداش (حسن راشدی، سعید موغانی و علی رضایی) تصمیم توتدوق بیر نئچه گون #گونئی_آذربایجان ، یعنی تبریز، خیاو (مشکین‌شهر) ، اردبیل و احتمالا زنجان سفرینه گئتمه‌یه یولا دوشک. 

تصمیم،سه شنبه گونو خورداد آیی‌نین ٢٠سی ١۴٠۴ گئرچکلشدی و بیز بو گون، گون اورتادان بیر آز سونرا تبریزه طرف ماشینلا یولا دوشدوک.

آخشام ساعات ٩ حدودو #تبریزه چاتیب اسکی ایکی دوست و یوردداش، یعنی مهندس اومید محمدیان و مهندس فاضل موسوی یه قوناق اولدوق.

صاباحی، یعنی ٢١ خورداد،  باشی اوجا #ارک قالاسینی زیارت ائدیب مهندس صرافی و بیر تعداد باشقا دوستلارلا گؤروشوب،  گون اورتادان سونرا #خیاو طرفینه آمما دوستلارین توصیه‌سی ایله غیر استاندارد اولسادا داغلی-دره‌لی و گؤزل طبیعتلی یول ایله خیاوا طرف حرکت ائتدیک.

دوغروداندا  بو مسیرده هاوا سرین و طبیعت گؤزل ایدی؛ بیزیم  «گئرمی» - «موران» منطقه‌سینین لاپ اوردیبهشت آیی‌نین هاواسی و طبعیتینه اوخشاییردی! 

یول اوزونودا طببیعت‌ گؤزللیگی ایله عاشیق موسیقی‌سینین سسی بیزی باشقا بیر دونیایا آپارمیشدی....!

داوام ائده جک...

👈 ارمنستان پرستی ایرانشهریها نتیجه داد..!
شهریور 1404

 🔴نگرانی‌های مطرح شده توسط پزشکیان در ایروان بی‌اساس و غیرقابل قبول است. 

🔘آرمان باباجانیان، نماینده سابق مجلس ملی ارمنستان و رهبر حزب " برای جمهوری " در پست فیسبوکش نوشت:

"هیچ کشوری، چه روسیه و چه ایران، حق وتو گذاشتن در تصمیم  ارمنستان برای انتخاب‌ شرکای خود  را ندارد . ارمنستان آماده همکاری با همه همسایگان خود است، منحصراً به شرطی که به تمامیت ارضی ، مصونیت مرزهای  و مسیر استراتژیک انتخابی ما احترام گذاشته شود ."

"نگرانی ( ایران ) بایستی در محدوده مرزهای خود باشد . 

به جای نصیحت‌های عمومی و علنی به ارمنستان، انجام تعهدات قراردادی و همکاری برابر بر اساس همسویی منافع ، واجب است ."

"ارمنستان به حاکمیت قانون ، اقتصاد رقابتی و مشارکت امنیتی با قدرت‌هایی که مسئولیت‌پذیری خود را ثابت کرده‌اند ، در درجه اول ایالات متحده و اتحادیه اروپا، نیاز دارد  "

"از این پس ، هنگام برخورد با ارمنستان در منطقه ، همه باید یک واقعیت روشن و بدون ابهام را در نظر بگیرند : "ارمنستان به سمت عضویت در اتحادیه اروپا و تعمیق روابط استراتژیک خود با ایالات متحده حرکت می‌کند . این مسیر مبتنی بر احترام متقابل و برابری است .

ارمنستان حوزه نفوذ هیچ‌کس نیست و نخواهد بود . آینده کشور و مردم ما نه با نگرانی‌های مسکو یا تهران ، بلکه با تصمیمات مستقلی که در ایروان گرفته می‌شود ، تعیین می‌شود . ما نه نصیحت و نه سازش را به قیمت استقلال خود نمی‌پذیریم . 

مسیر ما روشن است : از طریق مشارکت اروپا و آمریکا ، ارمنستان به یک کشور قانونی ، آزاد و رقابتی تبدیل می‌شود . هر کسی که می‌خواهد با ما همکاری کند ، باید این واقعیت را بپذیرد . هر کسی که آن را نپذیرد ، از آینده ارمنستان کنار گذاشته می‌شود ."

حسن راشدی – ۲۸ مرداد ۱۴۰۴

در باور عمومی جامعه ایران، هر تحول سیاسی بزرگی که بخواهد در کشور رخ دهد، بدون نقش‌آفرینی آذربایجان و ترک‌ها به نتیجه نخواهد رسید. به همین دلیل است که هنگام بروز اعتراضات، نگاه‌ها نخست به آذربایجان و به‌ویژه به تبریز دوخته می‌شود تا ببینند مردم آن دیار چه واکنشی نشان خواهند داد.

این باور، خیال‌پردازی ساده نیست؛ بلکه حاصل تجربه‌های تاریخی است. از مشروطه تاکنون، تبریز همواره کانون اصلی خیزش‌ها و تحولات سیاسی ایران بوده است. اما مرور تجربه صد سال اخیر – به‌ویژه گذشت بیش از ۴۵ سال از انقلاب اسلامی – نشان داده است که حتی اصول بدیهی قانون اساسی همچون اصل پانزدهم، که اجازه آموزش به زبان‌های غیرفارسی را می‌دهد، برای ۴۰ درصد جمعیت کشور یعنی ترک‌ها اجرا نشده است. مردمی که اکثریت نسبی جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند، حتی از حقی که اقلیت‌های کوچکی چون ارامنه دارند – آموزش به زبان مادری – محروم مانده‌اند.

اتهام‌زنی‌های بی‌پایان «مانقوردها» و «ایرانشهری‌ها» علیه جمهوری آذربایجان همچنان ادامه دارد.

حسن راشدی 

٢٣ مرداد ١۴٠۴ 

برخی افراد، مانند احمد کاظمی که خود را «کارشناس» معرفی می‌کنند، درباره‌ی دالان زنگه‌زور اظهار نظرهایی می‌کنند که بیش از آنکه جدی باشد، مایه تأسف و خنده است. دشمنی و توهم این جریان‌ها نسبت به جمهوری آذربایجان به حدی است که حتی استدلال‌هایشان نمی‌تواند یک کودک ده‌ساله را هم قانع کند.

برای نمونه، این افراد مدعی‌اند که در اراضی آزادشده‌ی قره‌باغ، «تکفیری‌ها» مستقر شده‌اند! گفتن چنین ادعاهایی آسان است، اما ارائه‌ی سند و مدرک، ظاهراً کار دشواری برایشان است. همان‌طور که در زمان جنگ جمهوری آذربایجان و ارمنستان نیز چنین ادعایی داشتند، ولی در میان بیش از سه هزار شهید و صدها اسیر آذربایجان، حتی یک نفر از این «افراد ادعایی» پیدا نشد.

پس از جنگ ۱۲ روزه میان اسرائیل و ایران هم، داستان‌های کودکانه‌ی دیگری ساختند؛ مثلاً گفتند «هواپیماهای اسرائیلی از آسمان سوریه، عراق، ترکیه، نخجوان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان عبور کردند تا ایران را بمباران کنند»!

 یا اینکه به روایت «رادار چشم» نوروزعلی و هم‌ولایتی‌هایش، پهپادهایی که از فراز روستایشان عبور کرده‌اند، حتماً پهپادهای اسرائیلی بوده‌اند که پس از انجام مأموریت به پایگاه‌های خود بازگشته‌اند!

اما عقل سلیم می‌گوید: آیا منطقی است اسرائیل به جای استفاده از مسیر کوتاه و مستقیم از سوریه و عراق، این همه راه طولانی و پرخطر را طی کند تا به ایران برسد؟ اگر هم «رادار چشم» نوروزعلی این‌قدر دقیق کار می‌کند، دیگر چه نیازی به صرف میلیاردها برای ساخت تجهیزات راداری است؟ کافی است چند نوروزعلی را در مرز و قله‌ی کوه‌ها بگذاریم تا با نگاه خود همه پهپادها را رصد کنند!

امروز هم همین داستان‌ها را در قالب ادعای «اسکان تکفیری‌ها» در مناطق آزادشده‌ی قره‌باغ تکرار می‌کنند، در حالی که واقعیت این است که با ساخت شهرک‌ها و بازسازی شهرها، مردم آذربایجان ــ صاحبان واقعی این سرزمین‌ها ــ در حال بازگشت به خانه و آغاز زندگی تازه هستند.

«وحی« د بهمن» ها راهی بجایی نخواهند برد

حسن راشدی 

5 مرداد ۱۴۰۴

✍️ در هفته‌های اخیر، روابط جمهوری آذربایجان با فدراسیون روسیه به‌شدت تیره شده است. ریشه این تیرگی به حادثه‌ای در زمستان سال گذشته بازمی‌گردد؛ زمانی که یک هواپیمای مسافربری شرکت «آذال» متعلق به جمهوری آذربایجان در تاریخ پنجم دی‌ماه ۱۴۰۳ (۲۵ دسامبر ۲۰۲۴) توسط پدافند هوایی روسیه در نزدیکی شهر «گروزنی» در جمهوری خودمختار چچن هدف قرار گرفت.

در پی این حادثه، هواپیما دچار شرایط اضطراری شد و در شهر «اکتائو» قزاقستان در نزدیکی دریای خزر سقوط کرد. در این سانحه، متأسفانه ۳۸ نفر از ۶۷ سرنشین هواپیما، از جمله خلبان‌ها، جان خود را از دست دادند.

با این حال، واکنش روسیه به این فاجعه مغرورانه و همراه با بی‌تفاوتی آشکار بود. نه تنها مسئولیت این حادثه را نپذیرفت، بلکه بی‌اساس، کشور اوکراین را مقصر دانست؛ کشوری که در حال جنگ با روسیه است. این در حالی بود که آذربایجان موضع بی‌طرفی در قبال این جنگ اتخاذ کرده و تمامیت ارضی اوکراین را به رسمیت شناخته بود.

پس از این حادثه، فاصله سیاسی بین باکو و مسکو افزایش یافت. این در حالی بود که پیش از آن، روابط گرمی میان رؤسای جمهور دو کشور برقرار شده بود؛ تا جایی که ولادیمیر پوتین در سفر خود به باکو، میهمان منزل شخصی الهام علی‌یف شد و مورد استقبال ویژه قرار گرفت.

در هفته‌های اخیر نیز، دیدارهای دیپلماتیک الهام علی‌یف با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه (در ۱۹ ژوئن ۲۰۲۵)، و همچنین دیدار نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، با اردوغان (در ۲۰ ژوئن)، و غیبت روسیه در این تعاملات، سبب شد تنش‌ها بین باکو و مسکو افزایش یابد.

افزون بر این، ورود آمریکا به موضوع دالان زنگه‌زور و دور زدن نقش روسیه در آن، همچنین گرایش آشکار آذربایجان به سمت ترکیه و غرب، موجب خشم مقامات کرملین شده و مواضع تند و خصمانه‌ای علیه آذربایجان اتخاذ کرده‌اند. این وضعیت باعث خوشحالی برخی جریان‌های ایرانشهری ضد آذربایجان در ایران نیز شده است؛ همان‌هایی که در ماجرای جنگ ۱۲ روزه اسرائیل - ایران نیز بدون ارائه سند، به شکل مغرضانه علیه جمهوری آذربایجان موضع‌گیری کرده و اتهامات بی‌پایه‌ای به این کشور زدند.

در این شرایط حساس، ضروری است که جمهوری آذربایجان با حفظ تعادل سیاسی، راه تنش‌زدایی و تدبیر را در پیش بگیرد. تقابل مستقیم با روسیه می‌تواند تبعات خطرناکی در پی داشته باشد، زیرا روسیه همواره در مقابله با مخالفانش از «کارت ایران» استفاده کرده و در مقابل، هیچ‌گاه کمکی به ایران نکرده است. حتی در حملات اسرائیل به ایران، مسکو به‌جای حمایت از تهران، آشکارا جانب اسرائیل را گرفت و گفت: «دو میلیون از شهروندان اسرائیل، روس هستند!»

آذربایجان باید هوشیار باشد و از این بحران، با توازن و دیپلماسی، عبور کند.

حسن راشدی

٢۴ تیر ماه ١۴٠۴ 

در فضای سیاسی امروز ایران، جریان‌هایی با گرایش‌های موسوم به «ایرانشهری»، مواضعی مخالف و بعضاً خصمانه نسبت به ترک‌ها اتخاذ می‌کنند. این جریان‌ها را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

این گروه عمدتاً پیرو اندیشه‌های جواد طباطبایی هستند؛ فردی که خود از نظر زبانی و جغرافیایی در آذربایجان رشد یافت، و از سوی پدر و مادر دارای ریشه‌هایی عربی و مذهبی بود. با این حال، او با پشت‌پا زدن به هویت زبانی، قومی و دینی خود، تلاش کرد چهره‌ای فارس‌گرا از خود بسازد و خود را فرزند فرهنگی کوروش معرفی ‌کند. وی در آثار و سخنرانی‌هایش، تنها برای زبان و هویت فارسی حقانیت قائل بود و سایر هویت‌ها و مطالبات ملی غیر فارسی و قومی را با برچسب‌هایی چون «پان‌ترکیسم»، «پان‌کُردیسم» و «پان‌عربیسم» رد می‌کرد. در حوزه دین، موضعی مبهم داشت؛ ظاهراً مدافع نوعی اسلام مدرن بود، اما در عمل نه با اسلام سنتی همراهی داشت و نه با قرائت‌های نواندیش. تناقض‌های رفتاری او در زندگی شخصی نیز مشهود بود: از یک سو در جمهوری اسلامی مورد تقدیر قرار گرفت، و از سوی دیگر دخترش در آمریکا علیه همین نظام فعالیت می‌کرد. جالب‌تر آنکه در وصیت‌نامه‌اش خواستار سوزاندن جسدش مطابق آیین هندو شد که چنین نیز شد.

این گروه که خود را وفادار به نظام جمهوری اسلامی معرفی می‌کنند و تریبون‌های رسمی در اختیار دارند، در عمل با بسیاری از سیاست‌های اصلاح‌طلبانه و وحدت‌گرایانه دکتر پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب مردم مخالفت می‌ورزند. با وجود آنکه پزشکیان برنامه‌های خود را در چارچوب مشورت با رهبر نظام طراحی و اجرا می‌کند، این جریان‌ها از تأکید او بر زبان و هویت ترکی، قرائت اشعار ترکی، و رویکرد او به گسترش روابط دوستانه با کشورهای منطقه از جمله آذربایجان و ترکیه ناخشنودند و مخالفت سرسختانه و دشمنانه با آن می‌ کنند؛ در حالی که ایران باید خانه همه ملل، اقوام و فرهنگ‌های متنوع و زیبا باشد؛ نه اینکه  هویت، زبان، فرهنگ و نمادهای فارس محورانه بر آن حاکم باشد و سخن از آرش کمانگیر و کوروش شود ولی صحبت کردن دکتر پزشکیان به زبان ترکی در میان همزبانان خود موجب دشمنی با وی و با همه ترکان شود.

زبان مادری این مردم ترکی است...!
17 تیر 1404
مسعود پزشکیان : 

«ما با آموزش به زبان مادری خود مشکل داریم. انکار این موضوع درست نیست. نیازی به عصبانیت از کسانی که خود را ترک در آذربایجان ایران می‌نامند، نیست.

 زبان مادری این مردم ترکی است، قومیت آنها ترک است. آنها نمی‌توانند خود را چیز دیگری بنامند و نام‌های ساختگی غیرقابل قبول است.

آموزش به زبان مادری آنها هم یک تعهد ملی و هم بین‌المللی ایران است. ما باید رویکرد ویژه‌ای به موضوع آموزش به زبان ترکی داشته باشیم. زیرا این زبان مادری میلیون‌ها ترک است که بخش جدایی‌ناپذیر ایران هستند.»

«زبان ترکی زبانی است که شهریار به آن صحبت می‌کرد و می‌نوشت. عصبانی شدن وقتی او به این زبان شعر می‌خواند غیرمنطقی است. شهریار درخشان‌ترین چهره تاریخ ایران است.

به طور کلی، ترکی، عربی، کردی و همه زبان‌های دیگر سرمایه جدایی‌ناپذیر ایران هستند. 

حسن راشدی 
پنجشنبه ١١ اردیبهشت ١۴٠۴ 

اخیرا ، آقای اسفندیار صادقی  مدیر کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی، در جواب  فردی که از ایشان می پرسد: 

آقای دکتر پزشکیان قول اجرای اصل پانزده و تحصیل به  زبان مادری را داده است ، این اصل کی و چگونه اجرا خواهد شد؟ 

جوابی بسیار تحقیر آمیز و عوامفریبانه میدهد!

گویی آقای مدیر کل نمیداند، اجرای اصل پانزده معنایش یادگیری خواندن و نوشتن زبان تورکی در دانشگاه تبریز نیست، بلکه  شروع  به تحصیل فرزندان شش ساله  آذربایجان و تمام  تورکان  ایران که چهل درصد جمعیت ایران را تشکیل میدهند از اول ابتدایی و ادامه هر سال یک کلاس تا رسیدن به دانشگاه و تحصیل در دانشگاه برای متخصص شدن و بکار گیری این تخصص در اشتغال به کار از تدریس در دبستان ، دبیرستان ، دانشگاه  تا کارهای مورد نیاز دیگر در کنار زبان رسمی است.

کسی رشته زبان و ادبیات فارسی را هم در دانشگاه  برای یادگیری زبان فارسی تحصیل نمی کند.

 اگر موقعیت کار برای  تحصیل کنندگان رشته زبان  و ادبیات فارسی هم نباشد، هیچ فارس و غیر فارسی هم حاضر نمیشود این رشته را در #دانشگاه تحصیل کند!

هیچ جای دنیا دیده نشده که حداقل چهل درصد جمعیت یک کشور که زبانی متفاوت از زبان حاکم و رسمی آن کشور  دارد در حد ابتدایی هم به زبان خود تحصیل نکند، تورکان ایران با داشتن چنین درصدی از جمعیت کشور که باید زبان تورکی آنها دومین زبان رسمی کشور  شود از حق تحصیل به زبان مادری در حد ابتدایی هم محروم هستند و مدیر کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی چنین عوامفریبانه و تحقیر آمیز در مورد اجرای اصل پانزده قانون اساسی صحبت می‌کند!

افغانستان جهان سومی دو زبان رسمی «پشتو و دری» دارد ، بقیه زبانها مانند ازبکی، بلوچی و غیره هم در کنار زبان رسمی، در منطقه تمرکز گویشوران این زبانها، تدریس میشوند، اما ایران مدعی دموکراسی، در این مورد هنوز به پای افغانستان هم نرسیده است!

بیانیه‌ی تحلیلی جمعی از دموکراسی‌خواهان آذربایجان 

مورخ : ٢۶ فروردین ١۴٠۴ 

...از همان روزهای نخستین پیروزی پزشکیان، جریان‌هایی که با ایده‌ی عدالت، تمرکززدایی و توسعه‌ی متوازن و منطقه‌ای سرِ ناسازگاری دارند، پروژه‌ای تمام‌عیار برای بی‌اعتبارسازی دولت را آغاز کرده‌اند. پزشکیان در این روایت، نه یک سیاستمدار منتخب، که حامل «خطر قوم‌گرایی» و عاملی علیه «وحدت ملی» معرفی می‌شود؛ حال آن‌که آنچه او به زبان آورده، صرفاً یادآوری اصول فراموش‌شده‌ی قانون اساسی و حقوقی است که چندین دهه معوق مانده است. 

هدف واقعی این هجمه‌ها، نه فقط شخص رئیس‌جمهور، بلکه عاملیت سیاسی و تاریخی مردمان پیرامونی ایران است؛ همان‌هایی که در یکی از سردترین مقاطع حیات سیاسی کشور، تصمیم گرفتند به جای انفعال، بی‌تفاوتی یا براندازی، مشارکتی حداقلی اما معنادار را رقم بزنند. آنان که در برابر وضعیت خطرناک «تعلیق سیاست» ایستادند و نشان دادند که هنوز هم می‌توان از دل ساختار رسمی قدرت، دریچه‌ای هرچند کوچک برای شنیدن صداهایی متفاوت گشود.

آخرین دست از این اقدامات بیانیه‌ای است 800 امضایی که در پناهِ گفتمان هژمونیک و مسلط، به خشونت معرف‌شناسانه علیه موجودیت فرهنگی و زبانی مردمان غیرفارس متوسل می‌شود. هرچند که بیانیه‌ی مهم 223 نفر از اساتید دانشگاه‌های تبریز برای اجرای عدالت زبانی و آموزش زبان مادری از مدارس تا دانشگاه که اخیراً صادر شد نشان از آن دارد که دانش معطوف به قدرت این جریان‌های تمامیت‌خواه هم اعتبار خود را از دست داده است. 

رویکرد محوری بیانیه بازتولید ترس است؛ ترسی از تکثر، تفاوت، و این‌که ایران را بتوان نه تک‌صدا و تک‌چهره، که چندصدایی و چندریشه فهمید. از نگاه ما ترس ‌پراکنی پیرامون زبان‌های غیرفارسی نوعی فرافکنی برای تثبیت انحصار فرهنگی و زبانی موجود است؛ نه از سر دغدغه‌ای راستین برای زبان فارسی یا همبستگی ملی. به همین بهانه نویسندگان بیانیه در لایه‌های پنهان این متن، خواستار نظمی سخت‌گیرانه‌تر در سیاست‌های فرهنگی ایران شده‌اند. 

از این‌رو مایلیم تا عموم روشنفکران و فعالان سیاسی واقعی دموکراسی‌خواه ایران را فراخوانیم تا در مقابل تحرکات جریان‌های ترک‌ستیز و غیرفارس‌ستیز سکوت نکنند و اجازه ندهند دفاع از کثرت فرهنگی، در زرورق اتهام «تجزیه‌طلبی» پیچیده شود...

حسن راشدی 

۵ فروردین ١۴٠۴ 
( بار گذاری در وبلاگ، 13 اردیبهشت 1404)

تظاهرات دوم فرودین ١۴٠۴  مردم اورمیه به مناسبت شهادت امام علی (ع) و حضور پر رنگ فعالین ملی- مدنی در این مراسم و دادن شعارهایی چون:

١- آذربایجان وار اولسون، ایسته‌مه‌ین کور اولسون

٢-اورمیه تورکوندور، تورکون قالاجاق

٣- بو تورپاقدان پای اولماز، اورمو کوردوستان اولماز 

جواب  دندان شکنی بود بر آنهایی‌که طی چهل سال اخیر در اورمیه ساکن شده بودند و اکنون ادعای خاک میکردند!

خیزش و اتحاد اقشار مختلف  تورک اورمیه از مذهبی گرفته تا ملی، نه تنها  خاکستر بر دهان زیاده خواهان مسلح کرد که  خواب و رؤیاهای منتظر السلطنه و هوادارانِ در آرزوی دیکتاتوری کراواتی را هم آشفته کرد!

شگفتا، با خیزش کم نظیر مردم اورمیه در دوم فروردین ماه ١۴٠۴ ،  ایرانشهری‌هایی که تا دیروز خشک شدن دریاچه اورمیه را طبیعی دانسته و احیاء آنرا محال میدانستند، اکنون «فیل‌شان یاد هندوستان» کرده و به فکر احیاء دریاچه افتاده بودند: 

👈 «بجای راه اندازی چنین حرکت قومگرایانه باید به فکر احیاء دریاچه اورمیه بود»!

همینها، تا قبل از بپا خاستن صدها هزار نفری مردم اورمیه، نه تنها از رقص و پایکوبی مهمانان دیروز و مدعیان امروز، در ماه مبارک رمضان و یک روز مانده به ضربت خوردن حضرت علی (ع) استقبال کرده بودند، حتی با سکوتشان، از به رقص آوردن و چرخاندن پرچم اقلیم کردستان عراق به دور آتش در این مراسم و در قلب اورمیه احساس رضایت هم میکردند!

با به نمایش در آمدن قدرت صدها هزار نفری مردم  تورک اورمیه و اتحاد و یکدلی همه اقشار جامعه با  اندیشه‌ها و گرایشهای مختلف در مقابل بدخواهان، حساب کار به دست بسیاری آمد که تا چند روز پیش تصور دیگری از شهر اورمیه و مردم آن داشتند، غافل از اینکه دوم فروردین تنها قسمت کوچکی از اتحاد، یگانگی، همدلی و قدرت ملت آذربایجان بود!

   حسن راشدی :

  ٣٠ اسفند ١۴٠٣ 
( بارگذاری شده در وبلاگ یوردداش 13 اردیبهشت 1404)

عده ای از ناسیونالیستهای فارس بدون توجه به اسناد تاریخی و باستانشناسانه و صرفا از روی تعصب، با استناد به افسانه های شاهنامه فردوسی، آفرینش جشن سال نو بهاری را به پادشاه افسانه ای شاهنامه  «جمشید شاه » نسبت می دهند ،در حالی که دانشمندان و محققین واقع بین این قوم،تاریخ برپا داشته شدن مراسم روز زایش نباتات و اول فصل بهار را بسیار جلوتر از کوچ اقوام  هند و ایرانی  به سرزمین کنونی ایران ( حدود ۹۰۰ الی ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد ) دانسته و مرسوم بودن این جشن را در سه هزار سال پیش از میلاد در اراضی وسیع اقوام سومری ، دو هزار سال پیش از میلاد در میان بابلیهای ساکن بین النهرین  و همچنین دو هزار سال قبل از میلاد در خوزستان امروزی در بین ایلامیان می دانند (١)

همچنین در میان بابلیها جشنی بوده است موسوم به «زاگموگ» که در سالهای حدود ۲۳۰ پیش از میلاد، در فصل اعتدال ربیعی، در یازده روز از اول ماه نیسان بر گزار می شده است.

این جشن به یاد و احترام «مردوک » بت بزرگ بابلیان در معبد « آزگیلا» واقع در شهر بابل برپا می شده است.

نوروز در میان فنیقیهای حوزه دریای مدیترانه، در میان یونان باستان، در آسیای صغیر، مندائیان (سامی زبانان عراق)، جزیرة العرب، مصر و آسیای میانه گرامی داشته می شد.

منبع اطلاعات ما در مورد باورهای اقوام هندو- ایرانی و بعدا" پارسی، در درجه اول قدیمترین قسمتهای اوستا و در حالت دوم، مقایسه باورهای دیگر مردم هندو-اروپایی (بخصوص هندو-آریایی ها) با باورهای پارسیان باستان است. ریگ ودا، قدیمیترین بخش وداهای هندو-آریایی، یکی از بهترین منابع موجود برای پی بردن به اصول اعتقادی و جشنها و مراسم اقوام (هندو-ایرانی) است.... ادامه

بیش از 220 نفر از اعضا هئیت علمی دانشگاههای تبریز خواستار تدریس به زبان مادری ترکی شدند.

اسفند 1403

رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران جناب آقای دکتر پزشکیان 

با سالم و احترام، همانگونه که مستحضر هستید در مورخه ی هشتم اسفند سال ،1403 مجلس محترم شورای اسالمی، طرح پیشنهادی کمیسیون آموزش مجلس برای تدریس زبانهای محلی و قومی در مدارس را رد نموده و حتی نماینده محترم دولت نیز با آن اعالم مخالفت نمود. ما جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه های تبریز که در انتخابات ریاست جمهوری با در نظر گرفتن برنامه ها و وعده های انتخاباتی جنابعالی از جمله تدریس زبان مادری، طی بیانیه ای از شما حمایت نمودیم، متاسفانه شاهد آن هستیم که روند اقدامات انجام شده در تعارض با وعده های مذکور پیش می رود. هر چند طرح مذکور )تدریس ۲ واحد درس انتخابی ( کمتر از مطالبات قانونی حامیان جنابعالی بوده و ضامن عدالت آموزشی مورد نظر نمی باشد، اما رد آن در صحن مجلس شورای اسالمی از طرف نمایندگان ملت موجب تعجب و تاسف است. در حالی که در کشورهای همسایه هر روز شاهد رسمیت یافتن چند زبانگی و از جمله آموزش زبان ترکی در عراق و افغانستان هستیم، در ایران علیرغم سابقه فرهنگی و تمدنی آن با تدریس زبان های قومی و محلی غیر فارسی مخالفت می شود. با توجه به جایگاه ایران در منطقه و اکثریت نسبی متکلمین غیر فارسی زبان انتظار می رود در حرکات مدنی و فرهنگی پیشرو در منطقه باشد. لذا از جنابعالی به عنوان رئیس قوه ی مجریه که باید پاسدار و مجری قانون اساسی از جمله اصول 15 و 19 آن باشد و نیز بر اساس تعالیم قرآنی )یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ ( و تصریح منشور حقوق بشر که جمهوری اسالمی ایران جزو امضا کنندگان کنوانسیون آن است، خواستار اقدام عاجل در راستای تهیه و ارایه الیحه عادالنه و ضامن حقوق تمام باشندگان این سرزمین به مجلس شورای اسالمی در خصوص عدالت آموزشی بین اقوام با تدریس زبان مادری از مهد کودک تا دانشگاه می باشیم. ما اعتقاد راسخ داریم این امر به صورت جدی منجر به رضایتمندی جمهور مردم می شود. چرا که اکثریت آنها دارای زبان مادری غیرفارسی هستند و برخالف نظر کج اندیشان و بدخواهان این مرز و بوم، آموزش زبان های قومی و محلی منجر به اتحاد، همدلی و وفاق بیشتر بین آحاد ملت ایران خواهد شد و تهدیدات امنیتی کشور را به فرصت تبدیل خواهد نمود. جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه های تبریز:

 1 -دکتر رحمت محمد زاده، دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز ۲ -دکتر ناصر صدقی دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز 3 -دکتر حسین فخر دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز 4 -دکتر کامبیز فلسفیان دانشکده فنی و مهندسی مرند دانشگاه تبریز 5 -دکتر بهروز ساری صراف دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز ۶ -دکترشهزاد ایرانی پور دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز ۷ -دکترمجتبی پرهیزگار دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز ۸ -دکتر مسعود حاج علیلو دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز 9 -دکتر مرتضی حاجی پور گروه حقوق دانشگاه شهید مدنی آذربایجان 10 -دکتر حسین سلطانی جیقه دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -11دکتر ناصر پوالدی دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -1۲دکتر محمد پاشایی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -13دکتر جواد پارسا دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -14دکتر یاسر حدیدی دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه تبریز 15 -دکتر احمد فهمی گروه مهندسی عمران دانشکده فنی دانشگاه بناب 1۶ -دکتر صاحبعلی بلندنظر دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز 1۷ -دکتر موسی صابر دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -1۸دکتر مهدی فرجی دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز 19 -دکتر عبدالرضا واعظی دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز ۲0 -خانم دکتر مهین حاجی زاده دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۲1دکتر بهنام محمدی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز -۲۲ دکتر عبدالحسین ناصری دانشکده شیمی دانشگاه تبریز -۲3 دکترمحمدعلی قربانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -۲4دکتر ابوالفضل قنبری دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -۲5 دکتر میر یوسف هاشمی گروه مهندسی مکانیک دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۲۶ دکتر محمد تقی ستاری دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز ۲۷ -دکتر حسین دقیق کیا دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -۲۸مهندس عزیز رنجبری قوزوللو دانشکده عمران دانشگاه تبریز -۲9دکتر جالل دهقان نیا دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -30دکتر ابوالفضل قاسم زاده دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -31دکتر محسن حیدریان دانشکده مهندسی کامپیوتر وفناوری اطالعات دانشگاه شهید مدنی آذربایجان 3۲ -خانم دکترپروین صادقی دانشکده فنی و مهندسی مرند دانشگاه تبریز -33دکتر آرش جوانمرد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز 34 -دکتر فرامرز تقی لو دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز -35 دکتر روح اهلل مهدیون گروه روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -3۶ دکتر بهبود یاریقلی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -3۷ دکتر علی عجمی گروه مهندسی برق دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -3۸ دکتر سیدهادی سیدعربی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز -39 دکتر ناصر مهنا دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -40 دکتر محمدعلی باالفر دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز -41 دکترهادی صبری دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز -4۲ دکتر خلیل ولیزاده کامران دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -43 دکتر کریم عباسیان دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز -44 دکتر احمد حامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -45 دکتر قاسم اکبری دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز -4۶ دکتر کریم اسدپور زینالی دانشکده شیمی دانشگاه تبریز -4۷ دکتر رضا نصیری حامد، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز -4۸ دکتر مجید علیایی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -49 دکتر داود زارع حقی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -50 دکتر مح مد محمدی، دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز -51 دکتر فیروز جعفری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -5۲ خانم دکتر لیال مهدی زاده، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز -53 دکتر رضا الهامی، دانشکده الهیات و علوم اسالمی دانشگاه تبریز -54 دکتر کیومرث تقی پور، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز -55 دکتر هاشم عطاپور، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز -5۶ دکتر حسین دهقانزاده، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز -5۷ دکتر حسین کریم زاده، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -5۸ دکتر سید حسین جارالمسجد، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز -59 دکتر محمدرسول خدادادی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تبریز -۶0 دکترمجید محمودعلیلو دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز -۶1 دکتر محمد سلماسی زاده، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز -۶۲ خانم دکتر صابره دربندی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -۶3 دکتر حسن ولی زاده، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۶4 دکتر مسعود رنجبرنیا، دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز -۶5 دکتر سیروس اسدیان، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۶۶ دکتر امیر حسن رضایی، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۶۷ دکتر جابر جهان بین سردرودی، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۶۸ دکتر کاظم علیرضالو، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -۶9 دکتر سعید داداشی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -۷0 دکتر علی اعلمی نیا، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷1 دکتر پیمان یارمحمدزاده، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷۲ دکتر جمشید صبوری، دانشکده فنی، دانشگاه آزاد اسالمی واحد تبریز -۷3 دکتر بهروز قربان زاده، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷4 دکتر جواد مصرآبادی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷5 دکتر موسی یوسفی، عضو هیات علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷۶ دکتر مصطفی آقازاده، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷۷ دکتر مرتضی فرخی راد، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷۸ دکتر علی عسگر بویر، دانشکده مهندسی کامپیوتر و فناوری اطالعات دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۷9 دکتر مجید رضایی بنفشه درق، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -۸0 دکتر محمدعلی موسی زاده دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز -۸1 دکتر غالمرضا گلمحمدنژاد بهرامی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۸۲ دکتر علی اکبرتقی لو، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه -۸3 دکتر وحید نژادمحمد، دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز -۸4 دکتر مهدی حقی، دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز -۸5 دکتر رضا دلیر حسن نی ا، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -۸۶ دکتر اکبر رحیمی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -۸۷ دکتر شهرام روستایی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -۸۸ دکتر حسین عبدالمحمدزاده، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -۸9 دکتر سعید گل محمدی، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز -90 دکتر رمضان ضرغامی، دانشکده فنی و مهندسی مرند دانشگاه تبریز -91 دکتر محمد اسدپور، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز -9۲ دکتر محمد خلج کندری، دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز -93 دکتر احمد فاخری فرد، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -94 دکتر غالمرضا گل پسند، گروه عمران موسسه آموزش عالی سراج -95 دکتر سیدمحمد سیدمحمودی، دانشکده مکانیک دانشگاه تبریز -9۶ خانم دکتر زهرا خوشکام، دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز -9۷ دکتر منوچهر بهرامی، دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تبریز -9۸ دکتر رحیم محمدرضایی، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -99 دکتر ناصر عیوضیان کاری، دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -100 دکترمحمدرضا بنایی ، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -101 دکتر رسول دانشفراز، دانشکده عمران دانشگاه مراغه -10۲ دکتر حسن صدری، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز -103 دکتر علی حسین خانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -104 دکتر محمدباقر بهشتی، دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه تبریز -105 دکتر باقر اصلی بیگی، دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز -10۶ دکتر عادل ریحانی تبار، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -10۷ دکتر ایرج تیموری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز -10۸ دکتر رضا محمدی، پژوهشکده بیوتکنولوژی صنایع غذایی تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی -109 دکتر اسماعیل بابائی ، دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز -110 دکتر هادی افشاری راد، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -111 دکتر اسفندیار فیضی، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -11۲ دکت ر مجتبی نورآئین ، دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه -113 دکتر محمدرضا شب گرد ، دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تبریز -114 دکتر اصغر رنجبری، دانشکده ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر دانشگاه تبریز -115 دکترنقی بهزادی، دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز -11۶ دکتر احداله عزتی، دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز -11۷ دکتر اسماعیل اسدی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز -11۸ دکتر فیروز محمودی، علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز -119 دکتر کریم ایواز، دانشکده ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر دانشگاه تبریز -1۲0 دکترمهدی دینی، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -1۲1 دکتر محمدعلی فصیحی، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -1۲۲ دکتر حسین غفارزاده، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز -1۲3 دکترذوالفقار رضوانی، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -1۲4 دکتر رسول عالی پور کوساالر، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -1۲5 دکتر بهروز رضائی، دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز -1۲۶ دکتر مسعود فرزام، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز -1۲۷ دکتر حبیب اسدی عضو گروه حقوق دانشگاه آزاد اسالمی اهر -1۲۸ خانم دکتر زهرا فتحی رضائی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تبریز -1۲9 دکتر محمد جهانشاهی، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -130 دکتر مسعود یعقوبی نوتاش، دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز -131 آیدین سلیمی اصل، دانشکده فنی مهندسی دانشگاه پیام نور تبریز -13۲ خانم دکتر معصومه زینالی، دانشکده ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر دانشگاه تبریز -133 دکتر رضا تاری نژاد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز -134 دکتر صداقت شهمراد ، دانشکده ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر دانشگاه تبریز -135 دکتر میرقاسم حسینی، دانشکده شیمی دانشگاه تبریز -13۶ دکتر داود احمدیان، دانشکده ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر دانشگاه تبریز -13۷ دکتر مهدی حسین زاده دانشکده فنی و مهندسی مرند دانشگاه تبریز -13۸ دکترمرتضی موالئی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه -139 دکتر یوسف موالیی، گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسالمی، واحد ارومیه -140 دکتر ابراهیم راستگار، دانشکده علوم پایه دانشگاه شهید مدنی آذربایجان -141 دکتر بابک عبداللهی پور، دانشکده فیزیک دانشگاه تبریز -14۲ دکتر علی حسین زاده دلیر ، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز .... ( بقیه نامها آورده نشد)

    ‌حسن راشدی 

١٠ اسفند ١۴٠٣ 

ما بر این باوریم و اعتقاد و اصرار داریم که زبان ترکی در ایران باید همطراز و مثل زبان فارسی دومین زبان رسمی و سرتاسری کشور شود، بقیه زبانهای غیر فارسی هم در استانها و مناطقی که گویشوران آنها در آن محدوده جغرافیایی متمرکز هستند در کنار دو زبان رسمی در مدارس تدریس شوند.

این گفته ما به تصور و تفسیر بعضیها «برای تضعیف زبان فارسی » و یا از روی هوا و هوس و خودشیفتگی زبانی که بعضیها گرفتار آن هستند، نیست، بلکه استوار بر ادلّه و واقعیات جامعه چند زبانی و چند فرهنگی ایران ، اکثریت نسبی بودن جمعیت ترکان در ایران و برای تقویت روح اتحاد و اتفاق و تحکیم وحدت است.

زبان فارسی با آنهمه تسلط بر رسانه های دیداری و شنیداری داخلی و خارجی  که فضای خانه‌های هر ایرانی را در اختیار گرفته و کتابهای درسی از ابتدایی تا پایان دانشگاه ، کتابهای غیر درسی ، سینما ، تئاتر ، موسیقی و مطبوعاتی که در اختیار دارد  و هزینه های میلیاردی که در قالب «فرهنگستان زبان و ادب فارسی » و «بنیاد سعدی» برای گسترش آن در داخل و خارج میشود نه تضعیف شدنی است و نه نگرانی برای ضعیف شدن آن قابل تصور است؛ اما در هیچ جای دنیا دیده و شنیده نشده که ملتی، اکثریت نسبی جمعیت کشوری را  تشکیل دهند و دارای زبان، موسیقی ، رقص، فولکلور ، افسانه ، داستان و آداب و رسوم خاص خود باشند  اما نه تنها زبانشان زبانِ رسمی آن کشور نباشد، حتی حق نداشته باشند در حد ابتدایی هم به زبان مادری خود تحصیل کنند!... ادامه