یوردداش yurddaş

بو بلاگ آذربایجانلیلارین و ایراندا یاشایان باشقا تورکلرین دیل ، تاریخ ، مدنیت ، فولکلور و انسانی حاقلاری ساحه سینده چالیشیر .

جشن سال نو بهاری (نوروز) میراث هفت هزار ساله !

+0 بَگَن (Bəyən)

Novruz bayramı təbriki - YouTube 

جشن سال نو بهاری (نوروز) میراث هفت هزار ساله !  
   حسن راشدی :۲۷ اسفند ۱۳۹۹ 
عده ای از ناسیونالیستهای فارس بدون توجه به اسناد تاریخی و باستانشناسانه و صرفا از روی تعصب، با استناد به افسانه های شاهنامه فردوسی، آفرینش جشن سال نو بهاری را به پادشاه افسانه ای شاهنامه  «جمشید شاه » نسبت می دهند ،در خالی که دانشمندان و محققین واقع بین این قوم،تاریخ برپا داشته شدن مراسم روز زایش نباتات و اول فصل بهار را بسیار جلوتر از کوچ اقوام  هند و ایرانی  به سرزمین کنونی ایران ( حدود ۹۰۰ الی ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد ) دانسته و مرسوم بودن این جشن را در سه هزار سال پیش از میلاد در اراضی وسیع اقوام سومری ، دو هزار سال پیش از میلاد در میان بابلیهای ساکن بین النهرین  و همچنین دو هزار سال قبل از میلاد در خوزستان امروزی در بین ایلامیان می دانند (۱)
پیام آور شادی و فصل بهار " حاجی فیروز " مشهور در میان اقوام فارس که با لباس قرمز و صورت سیاه پیشاپیش عید نوروز، نغمه های شاد بهاری را در جلو خانه های مردم  ترنم می کند در اصل « الهه قربانی » به نام «داموزی » سومریان است . (۲)
همچنین در میان بابلیها جشنی بوده است موسوم به «زاگموگ» که در سالهای حدود ۲۳۰ پیش از میلاد، در فصل اعتدال ربیعی، در یازده روز از اول ماه نیسان بر گزار می شده است.....
                                                                                      .https://telegram.me/yurddash


آردینی اوخو - ادامه

« اولوسلار آراسی آنا دیلی گونو » موبارک اولسون.

+0 بَگَن (Bəyən)
Image result for روز جهانی زبان مادری 2020
۲۱ فئورال ( ۳ اسفند)
« اولوسلار آراسی آنا دیلی گونو » موبارک اولسون.
نئچه دیللی اؤلکه لرده یالنیز بیر دیل اجباری و تحصیل دیلی اولوب باشقا دیللری ضعیفله دیب آرادان آپارما سیاستین قارشیسینی آلیب دیل‌لرین چئشیدلیگینی قوروماق اوچون ایلک دفعه ۱۹۹۹ جو میلادی ایلینده یونسکو تشکیلاتی طرفیندن فئورال (فوریه) آیی نین ۲۱ ی ( ۲ ، ۳ اسفند) «اولوسلار آراسی آنادیلی گونو» اعلام اولموشدور.
ایراندا ایسه بو گون ایلک دفعه ۱۳۸۲ هجری شمسی ( ۲۰۰۴ میلادی) ایلینده تبریزده «دوکتور مبیّن» سالونوندا میلّی فعاللار و تهراندا ایسه « علم و صنعت بیلیم یوردو» ندا تورک اؤیرنجیلری طرفیندن قوتلانمیشدیر.
ان ایلکین و ابتدایی اینسان حاقّیمیز اولان آنا دیلیمیزده بیرینجی صینیفدن توتدو بیلیم یوردونون ( دانیشگاهین) سونونا قدر تحصیل آلماق اوچون بوتون وارلیغیمیزلا چالیشمالییق!
مکتب - مدرسه و بیلیم یوردلاریندا و رسمی شکیلده تحصیل آلینمایان دیلین نه قدر نفوس و جمعیتی چوخ اولسادا، حاکیم و تحمیل اولموش تحصیل دیلی‌نین ائتگیسی و تاثیری آلتیندا قالیب نهایت فنایه و یوخ اولوب آرادان گئتمه یه محکومدور...!
جمعه، ۱ اسفند ۱۳۹۹

https://www.youtube.com/watch?v=rbWzeLWcyjU&feature=emb_logo




اردبیل - موغان مدنی- تاریخی سفردن خاطیره (بئشینجی -آلتینجی بؤلوم )

+0 بَگَن (Bəyən)

Photo:

    اردبیل - موغان  مدنی- تاریخی سفردن خاطیره (بئشینجی -آلتینجی بؤلوم ( سون بؤلوم)


                                     زرگر دیلی ، قیز قالاسی یا اسکی باجروان  

پاییزین ایکینجی آیی‌نین سونلارینا یاخین اولماسینا باخمایاراق ، موغان هاواسی سویوق دئییل،صاباح سوت گونو آبان آیی‌نین 21 ی موغانین «مورانMoran - » منطقه‌سینه و «زاهرا » کندینه گئده‌جه‌ییک ، یعنی منیم دوغولدوغوم، 15 یاشینا قدر بوی آتدیغیم و سونوندادا اوردا یاتاجاغیم کنده.....!

سوت گونو، صبحانه‌دن سونرا سون مقصده گئتمه‌یه حاضیرلاشیریق. موران منطقه‌سی یعنی گئرمی و اونون چئوره‌سی موغان بؤلگه‌سی‌نین داغلیق بؤلومونده یئرله‌شیر و خزر دنیزینه ده نسبتا یاخیندیر ، هاوا دورومونو نظره آلاراق بوگون مورانین هاواسی گونش اولاجاق، دوننی یاغیشلیق دئمیشدی.

پارساآباد - گئرمی آراسی 90 و گئرمی« زاهرا » کندی آراسی‌دا 27 کیلومتردیر. البته بیرباشا مورانا و زاهرا کندینه گئتمه‌یه‌جه ییک ، چونکو پارساآباد- بیلَسوار Biləsvar- آراسیندا «زرگر» آدیندا بیر کنده گئتمه‌یی  و اورادا اولان یاشلی آداملارلا «زرگر دیلی» حاقدا آراشدیرمانی نظرده توتموشوق.



آردینی اوخو - ادامه

ادعای ایرانی یا فارس بودن مولانا بر چه اساسی استوار است ؟

+0 بَگَن (Bəyən)
Image result for mevlevi rumi

ادعای ایرانی یا فارس بودن مولانا بر چه اساسی استوار است ؟🌳

            حسن راشدی : 27 فروردین  1397

✍️✍️در مورد ادعای ایرانی بودن مولانا دو گزینه بیشتر موجود نیست ، یا باید شهر بلخ محل تولد و شهر قونیه محل زندگی و مرگ مولانا در آن زمان در محدوده جغرافیای سیاسی به نام ایران باشد و یا این شهرها در زمان حاضر از شهرهای کنونی کشور ایران به حساب آیند تا چنین ادعایی مبتنی بر ادله منطقی باشد ، در حالی که شهر بلخ در زمان تولد مولوی از شهرهای ایالت خراسان قدیم و ترک نشین و حداکثر ترک نشین و تاجیک نشین بوده که اکنون از شهرهای ترک نشین کشور افغانستان کنونی است و در زمان تولد و کودکی مولوی  جزء امپراتوری سلاطین خوارزمشاهی ترک بوده و شهر قونیه هم از شهرهای امپراتوری سلجوقیان روم آن زمان و ترکیه امروز است و مولوی در طول زندگی خود در هیچکدام از شهرهای کنونی ایران چه فارس نشین، کرد نشین، گیلک نشین و غیره زندگی نکرده است


آردینی اوخو - ادامه

سرنوشت روستای 8000 ساله کلانسورای گِرمی اردبیل

+0 بَگَن (Bəyən)
روستای کلانسورا گرمی 

سرنوشت روستای 8000 ساله کلانسورای گِرمی اردبیل
                          4 آذر  1396
گرمی- مهاجرت گسترده اهالی ساکن در روستای «کلانسورا» از توابع شهرستان گرمی و در یک کیلومتری " مرکز بخش موران Moran" منجر به متروکه شدن و تخریب این روستای باستانی و هشت هزار ساله شده است.
روستای " کلانسورا " در یک کیلومتری مرکز "بخش موران  " ( روستای زهرا) در 27 کیلومتری شرق شهرستان گرمی  و در نزدیکی  مرز جمهوری آذربایجان  است
"به گزارش خبرنگار مهر، روستای باستانی کلانسورا یکی از مناطق تاریخی شهرستان گرمی محسوب می‌شود که به گفته کارشناسان نوع معماری و ساخت‌وسازهای آن حکایت از تمدنی هشت‌ هزار ساله در آن دارد.


آردینی اوخو - ادامه

میلّی قهرمان" خرّمدین بابک" ین دوغوم گونو

+0 بَگَن (Bəyən)

                                    

Image result for ‫مراسم قلعه بابک‬‎

            تیر آیی نین ایکینجی جمعه‌سی

میلّی قهرمان" خرّمدین بابک" ین دوغوم گونو

         حسن راشدی : ۷ تیر ۱۳۹۶

۱۳۷۹ جو هجری شمسی ایلیندن قاباقلار، آذربایجانلی اؤیرنجیلر و میلّی دوشونجه‌لی اینسانلاریمیز  شرقی آذربایجان ، اهر شهری وکلئیبر قصبه سی‌نین قوزئی - باتی‌سیندا و یام یاشیل اورمانلیق و داغلیق منطقه‌ده  یئرلَشَن  "​ بابک قالاسی" یا " بَذ قالاسی" حاقدا  تاریخی حادثه‌لری اوخودوقدا یای فصلی‌نین ایستی سیندن اوزاقلاشیب سرین هاوا و گؤزل طبیعت‌دن فایدالاناراق میلّی قهرمانلاریمیزین خاطیره‌سینی  اونوتماماق اوچون ۲۰- ۳۰ نفرلیک توپلومدا "بابک قالاسی" باشینادا چیخیر و عرب خلیفه‌سینه قارشی ۲۲ ایل مبارزه آپاران آذربایجانین تاریخی قهرمانی "بابک‌ خرّمدین"ین  تاریخی قهرمانلیغینداندا سؤز آچیردیلار.

آمما ۱۳۷۹ - جو ایل و یاز آیلاریندان، باشقا بیر جریان دیلدن دیله دوشدو!



آردینی اوخو - ادامه

مسئله ساده و بغرنج عید فطر مسلمانان!

+0 بَگَن (Bəyən)

مسئله ساده و بغرنج عید فطر مسلمانان!

  حسن راشدی : ۵ تیر ۱۳۹۶ ( عید فطر )

هیچ سالی نیست که شروع ماه رمضان و پایان آن و عید فطر همه کشورهای مسلمانی که در یک افق از کره زمین زندگی می کنند در یک روز اتفاق بیفتد!

در دنیای علم و تکنولوژی امروز که رسیدن نور ستاره ای را از فاصله یک میلیون و یا حتی یک میلیارد سال نوری با علم نجوم و ریاضی حساب می کنند  و دانشمندان می توانند اتفاقات خسوف و کسوف را بعد از یک میلیون سال دیگر هم حساب کنند که در چه سال ، چه ماه ، چه روز و چه ساعتی و به چه مدت و با چه درصدی از گرفتگی و در کدام کشورها اتفاق خواهد افتاد ، متاسفانه مسلمانان جهان هنوز نتوانسته اند مسئله رؤیت ماه شوال و تعین روز عید فطر را بعد از پایان ماه رمضان حل کنند !



آردینی اوخو - ادامه

" خاطرات من و پدرم " کیتابی نین تقدیمات ( رونمایی ) مراسیمی تهراندا کئچیریلدی

+0 بَگَن (Bəyən)

  

            " خاطرات من و پدرم " (من له آتامین خاطره لری)

کیتابی نین تقدیمات ( رونمایی ) مراسیمی تهراندا کئچیریلدی

دوز گونو اوریبهشت آیی نین 11ی 1396 تاریخینده تهرانین شرقینده یئرله‌شن " اشراق مدنیت ائوی"ینده (فزهنگسرای اشراق)  آذربایجانین ان آدلیم طبیب و ادیب شخصیّتی اولان رحمتلیک پروفئسور دوکتور جواد هئیت‌ین یئنی‌جه چاپدان چیخمیش " خاطرات من و پدرم " کیتابی نین تقدیمات = تانیتیم (رونمایی)  مراسیمی ، او مرحومون یاخین دوستلاری و " وارلیق" مجله سی ایله اوزون ایللر بویو امکداشلیق  ائدن تجربه‌لی ادیب، شاعیر، یازیچی و محقق لرین اشتراکی و اونلارین رحمتلیک دوکتور هئیت‌له یاشادیقلاری گونلر و ایللرین خاطره‌لریندن سؤیله‌دیکلری چئشیتلی موضوعلارلا  ساعات 17:30 - 19:30 قدر کئچیریلدی.



آردینی اوخو - ادامه

جشن سال نو بهاری ( نوروز )میراث ملل

+0 بَگَن (Bəyən)
     

        Image result for novruz bayrami 

جشن سال نو بهاری ( نوروز )میراث ملل


         حسن راشدی : 25 اسفند  1395

بنا به پیشنهادجمهوری آذربایجان،[۱]مجمع عمومی سازمان ملل در نشست  ۲۳ فوریه ۲۰۱۰ ( ۴ اسفند۱۳۸۸) ۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز، به‌رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را در کشورهای بالکان ، اطراف دریای سیاه ، قفقاز ، خاورمیانه ، آسیای میانه و …جشن می‌گیرند توصیف شده‌است.

گرچه بعضیها اجرای مراسم روز نو بهاری و یا نوروز را به پارسیان نسبت می دهند ولی این جشن  سابقه بسیاری طولانی تر از آن دارد که بعضی ها آنرا به سلاطین ساسانی پارسیان و یا حتی هخامنشیان نسبت دهند .



آردینی اوخو - ادامه

روز جهانی زبان مادری چرا مهم است ؟

+0 بَگَن (Bəyən)

                           

   پوستر و شعار سالانه زبان مادری توسط یونسکو منتشر شد

                    روز جهانی زبان مادری چرا مهم است ؟

       به مناسبت 21 فوریه ( 2 یا 3 اسفند ) روز جهانی زبان مادری

                 حسن راشدی  26 بهمن 1395 

 چرا کشورهای چند زبانه یک زبانی! علاقه ای به روز جهانی زبان مادری نشان نمی دهند؟

شاید یکی از چالش برانگیزترین روزهای خاص جهانی ، " روز جهانی زبان مادری " باشد که در بسیاری از کشورهای چند زبانه ای که فقط یک زبان در آن کشور رسمیت و حاکمیت دارد با سکوت برگزار می شود.

اصولا حاکمان کشورهای چند زبانه ای که در آن کشور فقط یک زبان  زبانِ رسمی ، دولتی  و زبان اجباری تحصیل است علاقه چندانی به " روز جهانی زبان مادری " نشان نمی دهند و در این روز هیچگونه مراسمی برگزار نمی کنند ، چرا که مسئولین چنین کشورهایی فکر می کنند اگر غیر از زبان حاکم و رسمی به زبانهای دیگر در کشور اهمیت و بها داده شود ، باعث کم ارزش شدن و تضعیف زبان حاکم شده چه بسا به بی اعتباری آن منجر شود!



آردینی اوخو - ادامه

جشن سال نو بهاری ( نوروز ) میراث ملل

+0 بَگَن (Bəyən)
 novruz bayramı ile ilgili görsel sonucu    

                                   جشن سال نو بهاری ( نوروز )میراث ملل   

                                         حسن راشدی : 27 اسفند 1394

بنا به پیشنهادجمهوری آذربایجان،[۱]مجمع عمومی سازمان ملل در نشست  ۲۳ فوریه ۲۰۱۰ ( ۴ اسفند۱۳۸۸) ۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز، به‌رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را در کشورهای بالکان ، اطراف دریای سیاه ، قفقاز ، خاورمیانه ، آسیای میانه و …جشنمی‌گیرند توصیف شده‌است.

گرچه بعضیها اجرای مراسم روز نو بهاری و یا نوروز را به پارسیان نسبت می دهند ولی این جشن  سابقه بسیاری طولانی تر از آن دارد که بعضی ها آنرا به سلاطین ساسانی پارسیان و یا حتی هخامنشیان نسبت دهند .



آردینی اوخو - ادامه

آزربایجان دیگر چه صیغه‌اى است؟

+0 بَگَن (Bəyən)

                                       

                                         آزربایجان دیگر چه صیغه‌اى است؟

                                                     مئهران باهارلى

 تلخیص  و توضیح از ح. راشدی               20 دی 1394

توضیح : " در طول بیست سال اخیر  تورکهای آزربایجان جنوبی برای دستیابی به حقوق انسانی و مسلم خویش که حداقل آن تحصیل به زبان مادری از ابتدایی تا دانشگاه است راههای مبارزه مدنی مختلفی را در پیش گرفته اند که یکی از آنها گذاشتن نام اصیل تورکی برای فرزندان تازه متولد شده شان است . راه دیگر مقاومت در برابر آسیمیلاسیون زبانی و فرهنگی ،شعار  " هارای هارای من تورکم " در مقابل اصرار پانفارسها بر آذری و غیر تورک نامیدن تورکان آزربایجان و " تراختور " نامیدن تیم فوتبال و محبوب آزربایجان که در فارسی " تیم تراکتور سازی تبریز" نامگذاری شده است می باشد .  



آردینی اوخو - ادامه

هابیل علی اف پدر هنر کمانچه آذربایجان درگذشت

+0 بَگَن (Bəyən)

       Image result for ‫هابیل علی اف‬‎ 

                                هابیل علی اف پدر هنر کمانچه آذربایجان  درگذشت   

                                    (برگرفته از سایت بی بی سی با تلخیص مختصر)  

                  هابیل علی‌اف؛ حکایت کمانچه‌ای که نغمه‌اش نوشیدن داشت نه نیوشیدن

سالهایی بود نه چندان دور که کمانچه در ایران می رفت به فراموشی سپرده شود، کمانچه نوازان، سازی به عمر تاریخ ایران را کنار می گذاشتند و ویلون فرنگی به دست می گرفتند تا از معاش نیفتند، ویلون زن ناشی را می گفتند سازش صدای کمانچه می دهد و این ساز می رفت تا واپسین ناله هایش را در آغوش "تال" نوازان لرستان سر کند. تلاشهای روح الله خالقی در هنرستان موسیقی ملی برای احیای این ساز هم ره چندانی به جایی نمی برد و ناله درونگرای کمانچه می رفت تا زیر آوای رسای ویلون خفه شود.

در همان سالها در آن سوی مرزهای شمالی ایران، به برکت سیاست حاکمان کمونیست در پشتیبانی از هنر "خلقها"، کمانچه که در نبود دربار و بزمهای امیران و خوانین، تنها در دست کولیهای دوره گرد مانده بود، قدری دوباره دید و جایگاهی یافت و رشد کرد و بالید. کمانچه در هنرستانها تدریس شد و به ارکسترهای بزرگ مجلسی راه یافت، بر روی ساخت و صدادهی اش تحقیقات علمی شد و در این ساز بی آنکه در ساخت و ریخت سنتی اش دستی برده شود، به سازی توانمند برای هماوایی با سازهای اروپایی بدل شد.



آردینی اوخو - ادامه

جشن سال نو بهاری ( نوروز ) میراث ملل

+0 بَگَن (Bəyən)

        Image result for novruz bayrami    
                                          
                          جشن سال نو بهاری ( نوروز )میراث ملل   

                                          حسن راشدی

                " بو مقاله ایلک دفعه  ۲۴ اسفند  ۱۳۹۰ تاریخینده یازیلمیشدیر "​

بنا به پیشنهادجمهوری آذربایجان،[۱]مجمع عمومی سازمان ملل در نشست  ۲۳ فوریه ۲۰۱۰ ( ۴ اسفند۱۳۸۸) ۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز، به‌رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را در کشورهای بالکان ، اطراف دریای سیاه ، قفقاز ، خاورمیانه ، آسیای میانه و …جشنمی‌گیرند توصیف شده‌است.

گرچه بعضیها اجرای مراسم روز نو بهاری و یا نوروز را به پارسیان نسبت می دهند ولی این جشن  سابقه بسیاری طولانی تر از آن دارد که بعضی ها آنرا به سلاطین ساسانی پارسیان و یا حتی هخامنشیان نسبت دهند .



آردینی اوخو - ادامه

" اولوسلار آراسی آنادیلی گونو" نو اونوتمایاق !

+0 بَگَن (Bəyən)


        

                                 " اولوسلار آراسی آنادیلی گونو" نو اونوتمایاق !  

اجتماعی شبکه‌لرین گونو گوندن گلیشمه‌سینی دونیانین بو گونکو دورومونون بیر ضرورتی حساب ائتسَک‌ده ، اونون ضررلرینی ده گؤز اؤنونه آلمالییق .

بو شبکه لردن  دوغرو - دوزگون یولدا  استفاده ائتمه‌سک ، اوندان فایدالانماغی یالنیز بیر اویونجاق حدّینه ائندیرمیش اولاریق و چیگنیمیزده اولان آغیر میلّی وظیفه لری اونودوب اونون  یئرینه  باشیمیزی اویونجاغا بنزَر ایشلرله مشغول ائتمیش اولساق چوخ اودوزموش اولاریق .



آردینی اوخو - ادامه