جمهوری آذربایجان و بحث بر سر این نام

                                         حسن راشدی : بخشی از كتاب " تركان و بررسی تاریخ ، ……"

در سال ۱۹۱۸ و زمانیكه مناطق شمالی رود ارس به عنوان جمهوری آذربایجان اعلام استقلال نمود, در ایران موافقین و مخالفین با این نام به بحث و مجادله پرداختند كه نظریات آنان بیشتر در روزنامة «ایران» آن زمان كه مدیریت رسمی این   روزنامه را «میرزا محمدخان ملك­زاده» و مدیریت غیررسمی­ اش را برادرش «ملك الشعرای بهار» به عهده داشت منتشر می­شد.[۱]

 به دنبال این مباحثات, محمد امین رسولزاده رهبر جمهوری تازه استقلال یافته آذربایجان علاوه بر اینكه هیأتی را به ایران اعزام می­دارد, خود نیز دربارة دلیل انتخاب نام آذربایجان و ارتباط تاریخی منطقة شمال رود ارس با این نام, مقالاتی در روزنامه ­های باكو می­نویسد كه ترجمة فارسی آن نیز در روزنامة «ایران» آن زمان چاپ می­گردد.

ما در اینجا جهت اجتناب از طولانی شدن مطالب, به آوردن خلاصه­ ای از دو مقاله محمد امین رسولزاده, كه در روزنامة «ایران» آن زمان در كشور چاپ شده است اكتفا كرده مطلب را به پایان می­بریم:

                      پروژه عظیم انتقال آب دریای خزر به مناطق كویری آغاز شد!

                                                 حسن راشدی 31 فروردین 91

دریاچه ارومیه بر اثر كم آبی در حال جان دادن است و زمینهای حاصلخیز آذربایجان در حال تبدیل شدن به كویر نمك !  به جای انتقال آب خزر به دریاچه ارومیه و جلوگیری از سونامی نمك و تبدیل زمینهای حاصلخیز آذربایجان به كویر نمك آب خزر را با هزینه های سرسام آور شیرین كرده به كویرها انتقال می دهند تا در مناطق بی آب و علف و سوزان كویری كشاورزی رونق گیرد !

    نمایندگان آذربایجان در مجلس ! صحبتمان با شماست  آیا وقت صحبت از حقوق مردم آذربایجان نرسیده ،‌آیا وعده انتقال آب شیرین رودخانه ارس به دریاچه ارومیه طرح واقعی است؟

 دریاچه ارومیه نیاز به آب شیرین ندارد كه با طرح غیر كارشناسانه و با نام  انتقال آب رودخانه ارس ، كشاورزان را كه با آب شیرین این رودخانه كشاورزی كرده امرار معاش می كنند نگران كنیم ، آب شور خزر را به دریاچه ارومیه انتقال دهید . نیاز به شیرین كردن آب خزر با هزینه های سرسام آور هم نیست انتقال آب شور برای ما كافی است ما برای نجات عروس زیبای آذربایجان و كند كردن سرعت مهاجرتمان از سرزمین آبا - اجدادی خود به شهرهای مركزی و كویری به آب شور قانع هستیم ، آب شیرین گوارای  سمنان ، قم و كاشان و اصفهان و سبزوار و بیرجند ؛ لطفا صدای ما را بشنوید و به ندای ما پاسخ دهید ! 

جناب آقای رئیس جمهور لطفا كلنگتان از كنار دریای خزر به سوی آذربایجان هم بر زمین بخورد، دریاچه ارومیه تش و قم و كاشان و اصفهان است و در حال احتضار ! نه تر از سمنانگزارش انتقال آب دریای خزر به كویرها را از خبرگزاریهای رسمی ایران بخوانید :  

واكنش مقامات رسمی و مجتهدین ایران  به سخنان احمدی‌نژاد در تاجیكستان

 سخنان محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهور ایران در تاجیكستان، نه تنها با انتقادات برخی از شخصیت‌های فرهنگی كشور روبه‌رو شده است، بلكه امروز آیت‌الله مكارم شیرازی، از مراجع عظام تقلید هم به این مسأله واكنش نشان داده است.

به گزارش «تابناك»، ماجرا از آنجا آغاز شد كه رئیس جمهور ایران در جمع ایرانیان تاجیكستان گفته بود كه: «فردوسی مكتب پیامبر گرامی اسلام را نجات داده و بار حقیقی این مكتب را از دوش نااهلان برداشته و بر دوش ملت ایران گذاشت و این ملت نیز الحق به خوبی از عهده ایفای این مسئولیت برآمد»؛ مطلبی كه بلافاصله با واكنش برخی از چهره‌های فرهنگب روبه‌رو شد و رئیس مركز اسناد و كتابخانه مجلس شورای اسلامی و از تاریخ‌نویسان جوان در تعبیری سخنان رئیس جمهور در تاجیكستان را نژادگرایی افراطی به اسم نامید.

وی در این باره نوشت:

                         آیا فعالین ملی - مدنی آذربایجان پان توركیست هستند ؟

                                    خسن راشدی : اول آذرماه ۱۳۹۰  

یكی از دلایل ناسیونالیستهای افراطی و شوونیست ها جهت تجریه طلب و پان توركیست نامیدن فعالین مدنی آذربایجان ، علاقه این فعالین به یادگیری خواندن و نوشتن به زبان مادری  یعنی تركی آذربایجانی و خواستار تحصیل آن در مدارس و دانشگاههای كشور كه متكلمین این زبان بیش از ۳۰ میلیون نفر از جمعیت ایران را تشكیل می دهند ، تكلم آنان به زبان اصیل تركی و پرهیز از بكاربری لغات و كلمات وارداتی و حاكم  غیر تركی در گفتگوهای روزمره ،‌ بیزاری آنها از جوكهای تحقیر آمیزی كه در مورد تركان و اقوام دیگر ایرانی گفته می شود ،‌ داشتن اشتیاق به آشنایی و مطالعه  آثار ادبی كلاسیك  قرون گذشته و معاصر به زبان تركی ، فعالیت آنان در دانشگاههای كشور برای اجرای برنامه های ادبی ، فرهنگی – هنری به زبان تركی و اجرای موسیقی آذربایجانی ،‌ احساس تبعیض آنها به علت عدم سرمایه گذاری كلان و ملی در استانها و مناطق  آذربایجان تاریخی(۱) شبیه آنچه در شهرهای اصفهان و كرمان و دیگر مناطق مركزی و فارس نشین صورت می گیرد ،

    در مدارس و دانشگاههای ایران

                 بجای فارسی و تركی ، به انگلیسی تحصیل كنیم    

                               حسن راشدی  : اول دی ماه 1390

بعضی از همكشوریهای فارس زبان  كه می خواهند ژست دموكرات بودن بر خود بگیرند ، در برابر خواست منطقی و حقوق اولیه و ابتدایی تركها در كشور در مورد تحصیل به زبان تركی در مدارس و دانشگاهها می گویند :

چرا شما مسئله زبان را اینقدر بزرگ می كنید ، دنیای مدرن امروز دنیای اطلاعات است و دنیا به دهكده جهانی تبدیل شده است و زبان انگلیسی در حال تبدیل شدن به زبان همگانی و كل مردم دنیاست ، لذا نه تنها مطرح كردن تحصیل و تدریس به زبان تركی در ایران برگشت به عقب است ، حتی طولی نخواهد كشید كه زبان فارسی هم  جای خودرا به انگلیسی در كشور خواهد داد .

البته ما هم از گفته های افرادی كه چنین ژست دموكراتیك بر خود می گیرند استقبال كرده می گوئیم :