+0 بَگَن (Bəyən)
آتاتورک " ایله "رضا شاه "-ین
تورکجه دیپلماتیک دانیشیق‌لاری!
ح . راشدی ۲۰ اسفند ۱۳۹۴
۱۳۸۹ - جو ایلده تورکیه‌ده تصادف اوزه‌رینده تاپیلان بیر فیلم‌ده رضاشاهین ۱۳۱۳– جو هجری شمسی ایلی و خرداد آیی‌نین۲۶- سیندا (۱۹۳۴ میلادی ۱۶- جون ) تورکیه‌یه سفری اثناسیندا آتاتورک ایله دیپلوماتیک دانیشیق‌لاری، عین حالدا آتاتورکون باشقا اؤنملی دانیشیق‌لاری تورکیه رادیو- تئلویزیون‌لاری و مطبوعاتیندا اؤزل یئر آلمیشدیر،آتاتورک ایله رضا شاهین گؤروشونده، آتاتورک استانبول تورکجه‌سی ایله و رضا شاه آذربایجان تورکجه‌سی ایله بیر - بیرلر ینی دیپلوماتیک تعارف‌لرله قارشیلاییرلار.
بو دیپلوماتیک دانیشیق‌لار گؤستریر کی قاجار دؤنمینه کیمی ایراندا شاه‌لارین و مملکتین رسمی دیلی اولان آذربایجان تورکجه‌سی، حتّا تورک دیلی‌نین غدّار دوشمنی اولان رضاشاه طرفیندن ۱۳۱۳– جو ایله قدر، هله‌ده دیپلماتیک و رسمی دیل کیمی دؤلت آدام‌لاری طرفیندن ایشله‌نیرمیش؛ چونکو رضاشاه بو سفرده، فارسجا و یا استانبول تورکجه‌سی ایله یوخ، تام آذربایجان تورکجه‌سی ایله آتاتورک ایله دانیشیر و چوخ دا سلیس و روان.
دیپلوماتیک پرنسیپ‌لر اساسیندا بو جور رسمی سفرلرده، هر مملکتین سیاسی نماینده‌سی ( جمهور رئیسی، شاهی، وزیری و سایره‌لری ) اؤز اؤلکه‌سی‌نین رسمی دیلینده و یا بین‌المللی بیر دیلده دانیشار. رضا شاه دا طبیعی کی ، انگلیس دیلی بیلمیردی ، آما او فارس دیلی ایله ده یوخ ، هله قاجار دؤرونون سونونا قدر ایراندا رسمی و دیپلماتیک دیل ساییلان آذربایجان تورکجه‌سی ایله آتاتورک ایله دانیشماغی ترجیح ائتمیشدیر.
آیدین‌دیر کی، رضا شاه تورک دیلینی ایراندا آرادان آپارماق اوچون چوخلو پلان‌لار اجرا ائتمیش و ائتمکده ایدی ، او ایلک نؤبه‌ده یالنیزفارس دیلینی ایراندا رسمی و تحصیل دیلی اعلان ائدیب باشقا دیل‌لرین، خصوصیله تورک دیلی‌نین تحصیلینی یاساق ائده‌رک تورکلرین تاریخینی تحریف و کیملیک‌لرینی شُبهه آلتینا آپاریب، شخصیت‌لرینی تحقیر ائتمکله اونلارا فارس دیلی و هویّتی یونتالاماغی اساس هدف توتموشدور ، لاکین بو سفر رضا شاهین ایلک خارجی سفری اولدوغوندان ، هله قاجار دؤرونون سونونا کیمی دیپلوماتیک دیل حساب اولان آذربایجان تورکجه‌سی ایله آتاتورک ایله دانیشمیشدیر . نئجه کی، فتحعلی شاه زمانیندادا فتحعلی شاهلا فرانسه امپراتورو « ناپلئون بناپارت » آراسیندا باغلانان سیاسی – نظامی « فینکنشتاین » مقاوله‌سی‌ده آذربایجان تورکجه‌سینده یازیلمیشدیر .
سیز بورادا آتا تورک ایله رضا شاهین تورکجه دانیشیق‌لاری‌نین متنینی آشاغیدا اوخویا بیلرسینیز:
آتا تورک :[؟] تورکیه‌یه قبول ائتدییینیزد‌ن دولایی، چوخ مسعود و بختییاریز افندیم.
رضا شاه:من نهایت خوشبختم کی، بو آرزوی دیرینه کی، واریم‌ا‌یدی، موفق اولدوم کی سیزی زیار‌ت ائدَ‌‌م.
آتاتورک:چوخ تشکّر ائده‌ریز افندیم. چوخدان بری تشریف-ی شاهانه‌نیزی انتظار ائدییوردوک افندیم، بؤیوک حسر‌تله و درین صمیمیتله. چوخ مسعودوز کی بو ملاقات گونونه مالک اولموش بولونویوروز.
رضا شاه :[؟] شاید بیله‌سیز کی نئچه ایل بوندان قاباق، کی من سیزین نوماینده‌ز، او سیزین نوماینده‌یه عرض ائله‌دیم کی گله‌جه‌یم تورکیه‌یه سیزین زیار‌تیزه.
آتاتورک:چوخ تشکّور ائده‌ریم. طبیعی، آرخاداشلیغیمیز چوخ اسکی زمان بوندان، چوخ اسکی سنه‌لرد‌ن بری باشلانمیش بولونویور. بونو شخصن بیر- بیریمیزی تانیماق صور‌تیله شُبهه‌سیز چوخ قوّ‌تلندیره‌جه‌ییز افندیم.
رضا شاه:غفلت شاید اولموشدو سابق، ولی اومیدواریق آتیه‌ده جبران ائلییه‌ک
آتاتورک:هئچ شبهه یوخ افندیم. بیزده بوتون مملکتجه عینی فکر و قناعتده‌ییز افندیم. آرزو بویورسانیز [؟] گؤره‌لیم افندیم.
رضا شاه :بوُیورون
***